121 Alacak Senetleri ve Yabancı Para Cinsinden Senetler:
121. ALACAK SENETLERİ HESABI
121.01 TL Alacak Senetleri
121.02 Yabancı Para Alacak Senetleri
121.02.01 Y.P.A. Senetleri – Dolar
121.02.01.01… Portföydeki Y.P.A. Senetleri
121.02.01.02 Tahsildeki Y.P.A. Senetleri
121.02.01.03 Teminattaki Y.P.A. Senetleri
121.02.01.04 Protestolu Y.P.A. Senetleri
121.02.01.05 İskonto Ettirilen Y.P.A. Senetleri
121.02.02 Y.P.A. Senetleri – Euro
Yurt içi ve yurt dışı alıcılara yapılan mal ve hizmet satışları karşılığında yabancı para birimi üzerinden alınan senetler “121. Alacak Senetleri Hesabı”na alt hesapları ile birlikte borç yazılır. Yabancı Para Alacak Senedi alındığında alış tarihindeki Merkez Bankası efektif döviz alış kuru ile TL karşılığındaki değeri borç kaydedilir.
Senet tahsil edildiğinde veya gerçek ve tüzel kişiye devir edildiğinde işlem günkü döviz kuru esas alınır. Yabancı Para Alacak Senetlerinin tahsil edilmesi, elden çıkarılması, devir edilmesi ve dönem sonunda değerlemesi ile ilgili kur farkları Alınan Çekler hesabında olduğu gibi kaydedilir.
321 Borç Senetleri:
321. BORÇ SENETLERİ HESABI
321.01 TL Borç Senetleri
321.02 Yabancı Para Borç Senetleri
321.02.01 Dolar Cinsinden Borç Senetleri
321.02.01.01. X - İtalyan Firması Senetleri
321.02.02 Euro Cinsinden Borç Senetleri
Yabancı Paralı Borç Senetleri genelde, kabul kredili ödeme şekline göre ithalat yapıldığında kullanılan hesaptır. Yurt dışı satıcının düzenlediği poliçe, yurt içi alıcı tarafından kabul edildiğinde "321. Borç Senetleri Hesabı"na döviz cinsinden alt hesabı ile birlikte alacak kaydedilir. Borç senedi tutarı ithalat gümrük beyannamesinin tescil edildiği tarihteki T.C. Merkez Bankası alış kuru esas alınarak, alacak yazılır. Borç senetlerinin ödenmesi aşamasında, senet bedelinin banka hesaplarından transfer edildiği tarihteki döviz kuru ile senedin kayıtlı (maliyet değeri) kuru arasından oluşan kur farkları ithalat süreci içinde "159. Verilen Sipariş Avansları Hesabı"ndan izlenen kur farkları ithalata konu olan mal ve maddi duran varlığın maliyetine aktarılmış olur. Yatırımı ilgilendiren maddi duran varlık ithalatında ise kur farkları 259. Verilen Avanslar hesabında izlenir.
127. Diğer Ticari Alacaklar Hesabı:
127. DİĞER TİCARİ ALACAKLAR HESABI
127.01 Yurt İçi Diğer Alacaklar
127.02 Yurt Dışı Diğer Alacaklar
127.02.01 Yurt İçi Diğer Alacaklar – Dolar
127.02.01.01 Yurt Dışı Protestolu Senetlerden Alacaklar
İhracat ile ilgili olarak tahsil imkânı kalmayan ve mahkeme aşamasına kadar protesto işlemi başlatılan senetli alacaklar bu hesapta izlenir. Protesto sonucu mahkemeye intikal eden senetli alacaklar “128. Şüpheli Ticari Alacaklar Hesabı”na aktarılır.
150 İlk Madde ve Malzeme Hesabı:
150. İLK MADDE VE MALZEME HESABI
150.01 Yurt İçinden Satın Alınan İlk Madde Malzeme
150.01.01 Yurt İçi Üretim Verilecek İ.M.M.
150.01.02 Yurt Dışı Üretime Verilecek İ.M.M.
150.01.02.01 Yurt Dışı Üretime Verilecek x. Malı İ.M.M.
150.02 İthâl Edilen İ.M.M.
150.03 Dahilde İşlem İle İthâl Edilen İ.M.M.
150. İlk Madde ve Malzeme ithalatında bu hesapla ilgili ithalat girdileri önce “159. Verilen Sipariş Avansları Hesabı”nda toplanır. İthâlat süreci sona erdiğinde “159. Verilen Sipariş Avansları Hesabı”nda biriken ithalat girdileri tutarı “150. İlk Madde ve Malzeme Hesabı”na aktarılır. Dâhilde İşleme Rejimi kapsamında ithâl edilen stok hesabının tamamının ihracat ürünlerinin imalatında kullanılması gerekir.
151 Yarı Mamuller Üretim Hesabı:
151. YARI MAMULLER – ÜRETİM
151.01 Yurt İçi Mamul Üretiminde Verilecek Y.M. Üretim
151.02 Yurt Dışı Mamul Üretiminde Verilecek Y.M. Üretim
151.02.01 Yurt Dışı Üretime Verilecek xxx Parti Y.M. Üretim
151.03 Hariçte İşleme Verilen Y.M. Üretim
151. YARI MAMULLERİ-ÜRETİM
152.01 Yurt İçi Üretim – Mamulleri
152.02 Yurt Dışı Satış Üretim – Mamulleri
152.02.01 Yurt Dışı Satış Üretim – x Parti Mamulleri
152.02.01.01 Yurt Dışı Satış Üretim – x Malı
152.02.01.09 Yurt Dışı Konsinye Satışa Sevk Edilen Üretim - x Malı
151. Yarı Mamul – Üretim ithalatında bu hesapla ilgili ithalat girdileri önce “159. Verilen Sipariş Avansları Hesabı”nda toplanır. İthâlat süreci sona erdiğinde “159. Verilen Sipariş Avansları Hesabı”nda biriken ithalat girdi tutarı “151.Yarı Mamul – Üretim Hesabı”na aktarılır.
153. Ticari Mallar Hesabı:
153. TİCARİ MALLAR HESABI
153.01 Yurt İçi Satın Alınan Ticari Mallar
153.02 İhraç Kaydıyla Satın Alınan Ticari Mallar
153.02.01 İhraç Kaydıyla Satın Alınan x Ticari Malları
153.03 İthâl Edilen Ticari Mallar
İhraç edilmek üzere yurt içinden alınan ve üzerinde herhangi bir işlem yapılmadan satılan ticari malların izlendiği stok hesabıdır. İhraç edilmek üzere yurt içinden satın alınan ticari mallar önce “153. Ticari Mallar Hesabı”na borç kaydedilir. Satın alma ve ihracat aşamasına kadar yapılan girdiler bu hesabın maliyetine (borcuna) ilave edilir. İhracat gerçekleştiğinde ihraç edilen ticari malın maliyeti, 621. Satılan Ticari Mallar Maliyeti hesabına aktarılır. 153. Ticari Mal ithalatında bu hesapla ilgili girdiler önce 159. Verilen Sipariş Avansları Hesabında toplanır. İthâlat süreci sona erdiğinde “159. Verilen Sipariş Avansları Hesabı”nda biriken ithalat girdi tutarı 153. Ticari Mallar hesabına aktarılır.
sayfa 4
