5. Vergi Cezalarının Kesilmesi: Mükelleflerin yapmış oldukları, vergi ile ilgili beyanlarının, doğru olup olmadığını belirlemek, ödenmemiş olan vergiler varsa bu vergilerin tahsil edilmesini sağlamak, beyanda bulunması gerekirken hiç beyanda bulunmayan veya eksik beyanda bulunanları cezalandırmak gibi nedenlerle devlet, kontrol mekanizmasını çalıştırarak vergi inceleme yetkisi vermiş olduğu kişiler vasıtasıyla vergi incelemeleri yapar.
Vergi incelemelerinin zamanı mükellefe haber verilmez. Mükelleflerin bir gün denetlenebileceklerini düşünmeleri onların yasalara uygun bir şekilde davranmalarını sağlar.
Vergi incelemeleri sonucunda, vergi suçlarından birisi oluşmuş ise bu suçun Vergi Usul Kanunumuzdaki karşılığı mükellefin vergi dairesince ceza olarak kesilir. Aşağıda yazılı olan süreler geçtikten sonra vergi cezası kesilemez. Bu durum Vergi Usul Kanunumuzun 374. maddesinde Zaman Aşımı olarak isimlendirilmiştir. Bunlar:
- Vergi kaybı cezasında, vergi alacağının doğduğu, takvim yılını izleyen yılın birinci gününden itibaren, özel usulsüzlük cezalarında ise, yapıldığı yılı izleyen yılın birinci gününden itibaren 5 yıl,
- 2. derece usulsüzlük cezalarında, usulsüzlüğün yapıldığı yılı izleyen yılın birinci gününden başlayarak 2 yıl olarak uygulanır.
6. Ceza Tutanağı: Ceza Tutanağı, vergi dairelerince yetkilendirilen kişilerce cezayı gerektiren olayın tespiti için düzenlenen belgedir. Ceza tutanağında vergi cezasını gerektiren olaylar belirtilerek cezaya taraf olan mükellef ve görevli tarafından imzalanır. Görevliler yapmış oldukları inceleme sonucunu rapor halinde ilgili vergi dairesine verir. İnceleme raporu ile ceza tutanağının bir kopyası mükellefe gönderilecek olan Ceza İhbarnamesine eklenir.
7. Ceza İhbarnamesi: Vergi cezası, ilgili bulunduğu vergi bakımından, mükellefin bağlı olduğu vergi dairesince kesilerek düzenlenen Ceza İhbarnamesi ile mükellefe tebliğ edilir. Ceza İhbarnamesine Ceza tutanağı ile inceleme raporunun birer sureti eklenir. VUK’ un 336. maddesine göre ceza ihbarnamesinde şu bilgiler bulunur:
- İhbarnamenin sıra numarası
- Düzenlendiği tarih
- İlgililerin soyadı, adı ve unvanı
- Varsa mükellef numarası (mükellef hesap numarası)
- İlgilinin açık adresi
- İlgili kanunun madde ve fıkra numaraları gösterilmek ve varsa mevcut deliller bildirilmek suretiyle olayın açıklanması
- Olayın ilgili bulunduğu vergilendirme veya hesap dönemi
- Varsa cezanın ilgili bulunduğu vergiye ait ihbarnamenin tarih ve numarası
- Varsa tekerrür ve içtima durumu
- Vergi cezasının hesabı ve miktarı
- Vergi mahkemesinde dava açma süresi.
Cezayı gerektiren olayın tespitine dair tutanak sureti ile inceleme raporunun birer örneği ihbarnameye bağlanır.
8. Vergi Cezalarında İndirme: Kendisine vergi ziyaı, usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarından biri kesilen, kesilen ceza ile ilgili olarak ceza ihbarnamesi düzenlenen bir mükellef veya vergi sorumlusu, ceza ihbarnamesinin kendisine tebliğ edildiği tarihten itibaren 30 gün içinde, ilgili vergi dairesine bir dilekçe ile başvurup vergiyi ve cezasını vadesinde ödeyeceğini bildirirse, kesilen cezaların belli bir kısmı indirilir. Böylece mükellef cezanın indirilen tutardaki kısmını ödememiş olur. Cezalardaki indirim:
- Vergi ziyaı cezasında birinci defada yarısı, daha sonra kesilenlerde ise 1/3
- Usulsüzlük ve Özel usulsüzlük cezalarının 1/3 oranındadır.
Mükellef veya vergi sorumlusu ödeyeceğini bildirdiği vergi ve cezasını ödemez ya dava konusu yaparsa yukarıda belirtilen ceza indiriminden yararlanamaz.
9. Mükellef Hakları Bildirimi: Mükellef hakları bildirimi Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından düzenlenmiştir. Bildirimin amacı: Sadece vergi ödemekle yükümlü olan kişi ve kurumlarla değil, devletten hizmet alan tüm kişilerle olan ilişkilerde saygılı ve dürüst olunması ilkesini esas alarak daha kaliteli hizmetlerin sunulabilmesidir.
Devlet Anayasa tarafından kendisine verilen vergi toplama yetkisini kullanırken hukuk kuralları çerçevesinde hareket etmeli ve kendisine vergi veren tüm kişilerin haklarını kullanmalarında da aynı titizliği göstermelidir. Aksi durumda yeterli kaynak temin edilemediği için gerekli yatırımlar yapılamaz. Yatırımların yapılamaması, yeni iş alanlarının açılamaması doğal olarak ülke ekonomisi üzerinde olumsuz etkiler yaratır.
Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığına bağlı olarak faaliyet gösteren "Mükellef Hakları Ve İletişim Müdürlüğü" nün görevleri şunlardır:
- Mükelleflerin vergiye uyumunu kolaylaştırmaya yönelik tedbirleri almak ve uygulamak, vergi bilincinin artırılması için gerekli çalışmaları yapmak
- Mükellef haklarının korunması, şikâyetlerinin değerlendirilmesi ve mükellef ile ilişkilerin karşılıklı güven esasına dayanması konusunda gerekli tedbirleri almak ve uygulamak
- Mükellefleri vergi mevzuatından doğan hakları ve ödevleri konusunda her türlü iletişim aracını kullanmak suretiyle bilgilendirmek
- Uygulamada karşılaşılan sorunların en aza indirilmesine ve uygulama birliğinin sağlanmasına yönelik çalışmalar yapmak
- Vergi dairesi başkanlığı yetki alanı içindeki en iyi uygulama örneklerini tespit edip, bunların tüm vergi dairesi başkanlığı yetki alanında uygulanabilmesi için vergi dairesi başkanının onayına sunmak
- Oda, birlik ve sivil toplum kuruluşlarıyla ilişkileri yürütmek, mevzuatta yapılan düzenlemelere ilişkin bilgilendirme faaliyetlerini yerine getirmek,
- Vergi dairesi başkanı ve/veya grup müdürü tarafından verilecek diğer görevleri yapmak.
9.1. Mükellef Hakları Bildirgesi: Bu bildirge, Türk Gelir İdaresinin mükellef odaklı, kaliteli hizmet sunma anlayışı içerisinde, saygılı ve dürüst olma temel ilkesiyle çalışmaya, vergi ödemenin sadece bir yükümlülük değil vatandaş olma ve sorgulama hakkı olduğu bilinciyle kendisinden hizmet alan herkesi memnun etmeye ve sorunları çözmeye olan bağlılığını onaylar.
Bu nedenle:
- Açık, güvenilir, zamanında ve yeterli bilgi ile hizmet vereceğiz.
- Bilgi Edinme Hakkı Kanunu çerçevesinde öğrenmek istediğiniz her bilgi için doğru insanlarla temasa geçmeniz konusunda sizleri yönlendireceğiz.
- Vergi konusundaki gelişmeleri sürekli güncellenen internet sayfamızla ve basılı yayınlarla sizlere en kısa zamanda duyuracağız.
- Ücretsiz e-posta sistemimize kaydolmanız durumunda vergisel gelişmeleri kaynağından ve anında öğrenmiş olacaksınız.
- Şahsi ve gizli bilgilerinize saygılıyız. Bu bilgileri Vergi Usul Kanunu’nun öngördüğü haller dışında açıklamayacağız ve kullanmayacağız.
- Vergi ile ilgili yükümlülüklerinizin yerine getirilmesinde sizlere her türlü kolaylığı sağlayacağız.
- Yaptığımız işlemlerde ve gerçekleştirdiğimiz düzenlemelerde vergi kanunlarının adil, hukuksal, tarafsız ve rekabeti koruyucu bir şekilde uygulanmasını esas alacağız.
- Vergi incelemelerinde kanunları doğru, tarafsız ve tutarlı bir şekilde uygulayacağız.
- İncelemenin her aşamasında sizi bilgilendireceğiz.
- Şikâyetlerinizi gerçek kimlik ve iletişim bilgilerinizle iletmeniz halinde, en kısa sürede sonuç ile beraber size döneceğiz.
- Sürekli olarak kendimizi yenileyecek, daha iyi hizmet sunmanın arayışı içinde olacağız.
sayfa 2
<<<<< önceki sayfa