1.4. Yoklama Fişi: Yoklama, gerçek ya da tüzel kişilerin yürütmüş oldukları faaliyetleri ve bunun sonucu elde etmiş oldukları kazançları yönünden, vergi kanunlarımızda belirtilen yükümlülükleri yerine getirip getirmediklerini kontrol etmek amacıyla, yoklama yapmaya yetkili olan kişiler tarafından yapılır.
Yoklama yapmaya yetkili olanlar (VUK128) şunlardır :
- Vergi dairesi müdürleri
- Yoklama memurları
- Yetkili makamlar tarafından yoklama işi ile görevlendirilenler
- Vergi incelemesine yetkili olanlar (maliye müfettişleri, gelirler kontrolörleri gibi)
- Gelir uzmanları
Yoklama yapan kişilerin elinde yoklama yetkilerini gösteren fotoğraflı bir belge bulunur. Kendilerine sorulmasa bile yoklama yapılan kişiye bu fotoğraflı belge gösterilir. Yoklama haber verilmeden her zaman yapılabilir. Yoklama sonuçları için bir tutanak niteliğinde olan iki nüsha "Yoklama Fişi" düzenlenir.
Bir nüshası yoklama yapılana veya yetkili adamına imzalatılarak verilir, imzadan kaçınma, yoklama fişinin bir nüshasını almama gibi bir durum söz konusu olursa, bu husus yoklama fişinde belirtilir ve yoklama fişi polis, jandarma, muhtar ve ihtiyar meclisi üyelerinden birine imzalatılır. Mükellefin bilinen adresine posta ile 7 gün içinde de gönderilir. Yoklama fişinin diğer nüshası ile vergi dairesine verilir.
Ticaretle uğraşan bir kişinin öncelikle faaliyetini sürdürebileceği uygun bir iş yerine ihtiyacı vardır. Kendisi böyle bir yere sahip değilse doğal olarak böyle bir yeri, bedelini ödeyerek kiralama yoluna gidecektir. Kira kontratı, tacir ile taşınmaz mal sahibi arasında oluşan kiralama işleminin, şartlarına ilişkin hükümlerini taşıyan, tarafların hür iradeleri ile yapmış oldukları bir sözleşmedir. Bu sözleşme sözlü olarak yapılabildiği gibi yazılı olarak da yapılabilir. Ancak yazılı olarak yapılması delil özelliği taşıması bakımından önemlidir.
Kira sözleşmesinde yer alan kira süresi boyunca, kiracı mal sahibine karşı kira borcunu ödeme, mal sahibi de kiracısına karşı, ilgili taşınmazı tahsis etme borcu altına girer. Kiralanan taşınmaz belediye sınırları içindeyse 6570 sayılı "Gayrimenkul Kiraları hakkındaki Kanun" hükümlerine tabidir. İlgili taşınmaz belediye sınırları dışında ise o zaman "Borçlar Kanunu" hükümlerine tabidir.
1.5.1. Kira Kontratı Yazılırken Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar:
- Kira kontratının ön yüzünde bulunan "DAİRESİ" ibaresinin karşısına kiralanan yerin bulunduğu il yazılmalıdır.
- Kiracı, kiraya veren ve kefil tüm taraflar kontratı beraberce huzurda imzalamalıdır.
- Genelde ilk imzada nakit bir para söz konusu olduğundan, bu miktar kontratın arka yüzüne tarih atılıp belirtilmesi ve imzalanması gerekir.
- Daha ileri zamanlarda her iki tarafında bir tartışmaya maruz kalmamaları için muhakkak 'demirbaş' kısmını doldurmaları gerekir.
- Kiracı, kiraya veren ve kefilin devamlı bulundukları açık adresleri ve telefonlarının muhakkak yazılması gerekmektedir.
- Kiracıdan alınan depozitonun kontratın özel şartlarında belirtilmesi gerekmektedir.
Kira sözleşmesindeki özel şartlar gayrimenkullere göre değişik özelliklerde olacağından özel şartlardaki maddeler değişebilir eklemeler ve azaltmalar yapılabilir. Kira kontratına konulabilecek özel şartlardan bazıları aşağıya örnek olarak çıkarılmıştır.
- Kiracı kiraladığı yeri bir başkasına devir veya ciro edemez. Başkalarına kısmen veya tamamen istifade ettiremez, kiraya veremez.
- Kiralanan, sözleşmede yazılı kullanma biçimi dışında kullanılamaz.
- Dairenin; elektrik, su yakıt, ayrıca yönetim giderleri (ısıtma, kapıcı, genel temizlik ve aydınlatma vs.) kiracı tarafından düzenli olarak ödenecektir. İleride bu giderlerde meydana gelecek artışlar kiracıya ait olacaktır.
- Kiracı, binanın ana yapısındaki masraflara katılmayacak; bu gibi masraflar mal sahibi tarafından ödenecektir.
- Kiracı daireyi boyalı, doğramalar sağlam ve temiz olarak teslim almıştır. Tahliye halinde, mal sahibine aynı şekilde teslim edecektir.
- Kiracı, kiralananın içinde veya dışında yalnız başına ilave ve tadilat yapamaz. İlave ve tadilata mutlak zaruret varsa kiralayanların veya vekillerinin yazılı izinlerini almak şartı ile tüm masrafları ve giderleri kendisine ait olmak üzere yapabilir. Ancak kira sözleşmesinin bitiminde veya her ne sebepten olursa olsun tahliyede herhangi bir bedel talep etmeksizin tümünü kiralayanlara bırakır. Mal sahipleri arzu ederlerse kiralanan yeri eski haline getirtmekle mükelleftirler.
- Kiracı, kullanma biçiminde apartman boşluğu, merdiven aralığı, kapı önü, vs. gibi yerlere herhangi bir şey koyamaz. Balkonları, genel görünümü bozacak şekilde kullanamaz. Bina önünde veya otopark alanında başkalarını engelleyici araç ve gereç bırakamaz.
- Kiracı, kira dönemlerinin sonlarında kira sözleşmesini uzatmak istediği taktirde, her yeni dönem için zam yapmayı kabul etmeye ve kira bedelini ............ kadar arttırmakla, ödemekle yükümlüdür.
- Kira süresinin her ne suretle olursa olsun uzatılmasından kefil, kefaletinin devam edeceğini peşinen kabul eder.
- Kontratın sona ermesinden 30 gün evvel taraflar birbirlerine yazılı olarak ihbarda bulunmadıkları takdirde, kontrat kendiliğinden otomatik olarak ikinci sene için yenilenecektir.
- Kiracıdan depozit karşılığı olarak alınan ............ evde herhangi bir hasar olmadığı veya kira, yönetim giderleri, çöp vergisi,elektrik, su, yakıt borcu kalmadığı takdirde geri iade edilecektir.
- Kiracı, kira bedelini her ayın ilk 5 günü içinde .................. bankası .................. şubesindeki .................. numaralı .................. adına kayıtlı hesaba yatıracaktır. Kira bedeli üzerinden herhangi bir nedenle kesinti yapılamaz. Yalnız bir aya ait kira alındı makbuzu, ondan önceki ayların kira bedellerinin ödenmiş olduğu anlamını taşımayacaktır.
- Kira paralarından herhangi birisi zamanında ödenmediğinde, o döneme ait tüm kira bedellerinin hepsi birden talep edilecektir.
- Kiracı 1 ay zarfında elektrik, su saat mukavelesini üzerine geçirmek zorundadır. Yapılmaması sözleşmeye aykırılık teşkil edecektir.
- İş bu kira mukavelesinden doğan itilaflarda ............ Mahkemeleri ve İcra Daireleri yetkilidir.
sayfa 2
<<<<< önceki sayfa