Meslek Hastalığı: Sigortalının çalıştırıldığı işin niteliğine göre tekrarlanan bir sebeple veya işin yürütüm şartları yüzünden uğradığı, geçici veya sürekli hastalık, sakatlık ya da ruhi arıza hallerine meslek hastalığı denir.
İş kazalarıyla meslek hastalıkları sigortası primi, yapılan işin iş kazası ve meslek hastalığı bakımından gösterdiği tehlikenin ağırlığına göre tespit edilir. Hangi iş kollarının hangi tehlike sınıfına girdiği tehlike sınıf ve derecelerine ait prim oranlarının ve tehlike derecelerinin belli edilmesinde uygulanacak esaslar, ilgili bakanlıkların düşünceleri sorulduktan sonra Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın teklifi üzerine Bakanlar Kurulu kararıyla yürürlüğe konacak bir tarife ile tespit olunur. Yapılan işin hangi tehlike sınıf ve derecesine girdiği ve ödenecek iş kazalarıyla meslek hastalıkları sigortası primi oranı Kurumca belli edilerek işverene yazı ile bildirilir.
Tespit edilecek iş kazaları ile meslek hastalıkları sigortası priminin tamamı işverenler tarafından verilir. Bu primin nispeti % 1,5'ten az, % 7'den fazla olamaz.
SSK işveren payının oranı = 18 + (işyeri tehlike sınıfı/2) +1 ilave edilerek bulunur.
Hastalık Sigortası Primi: Hastalık sigortası, İş kazası ile meslek hastalığı sigortası dışında kalan bütün hastalık hallerinde belirli yardımların yapılmasını sağlayan bir sigorta koludur. Sigortalılar ile Sosyal Sigortalar Kurumu’ndan sürekli iş göremezlik geliri, malullük veya yaşlılık aylığı alanlarla bunların geçindirmekle yükümlü oldukları eş-çocuk, ana ve babaları ile gelir veya aylık alan eş-çocuk, ana ve babaları hastalık sigortasından sağlanan yardımlardan yararlanır.
Hastalık sigortası primi, sigortalının kazancının % 11'idir. Bunun % 5'i sigortalı hissesi % 6'sı da işveren hissesidir. Çıraklar için ise kazancının % 4'üdür. Bunun % 2'si sigortalı hisse si, % 2'si de işveren hissesidir.
Çıraklık eğitim yasasına göre eğitim gören öğrencilerin iş kazaları ve meslek hastalıkları ile hastalık sigortaları primleri, yaşlarına uygun asgari ücretin % 50’si matrah alınarak, milli eğitim bakanlığı bütçesinden ödenir.
Analık Sigortası Primi: Analık Sigortası, Sigortalı kadının veya sigortalı erkeğin sigortalı olmayan karısı ile Kurumdan kendi çalışmalarından dolayı gelir veya aylık almakta olan kadın veya erkeğin sigortalı olmayan eşi, analıkları halinde belirli yardımları sağlayan bir sigorta koludur. Sigortalı kadın için doğumdan önceki bir yıl içinde en az 90 gün Analık Sigortası primi ödenmiş olması gerekir.
Sigortalı erkeğin sigortalı olmayan eşinin Analık Sigortası yardımlarından yararlanması için sigortalı erkeğin doğumdan önceki bir yıl içinde en az 120 gün Analık Sigortası primi ödemiş olması, ayrıca sigortalı erkeğin doğum yapan kadınla doğumdan önce Medeni Kanun’a göre evlenmiş bulunması gerekir. Analık sigorta primi oran % 1’dir. Bu primin tamamı işverence ödenir. İşveren, erkek veya kadın, bekâr veya evli tüm sigortalılar için bu primi ödemek durumundadır.
Malullük Yaşlılık ve Ölüm Sigortaları Primi: Malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi, sigortalının kazancının % 20'sidir. Bunun % 9'u, sigortalı hissesi, % 11'i de işveren hissesidir. Ancak, maden iş yerlerinin yeraltı işlerinde çalışanlar için, malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi, sigortalının kazancının % 22'sidir. Bunun % 9'u sigortalı hissesi, % 13'ü de işveren hissesidir. Maluliyet durumuna ilişkin sağlık kurulu raporu, sağlık işleri genel müdürlüğü tedavi hizmetleri ve maluliyet daire başkanlığına gönderilmedir.
İşsizlik Sigortası Primi: İşsizlik sigortası primi, prime esas kazanç üzerinden % 1 devlet payı, % 1 sigortalı, % 2 işveren payı olmak üzere toplam % 4’tür. Hesaplamalar da devlet payı dikkate alınmaz.
Sosyal Güvenlik Destek Primi: Sosyal Sigortalar Kanunu’na göre yaşlılık aylığı almakta iken sigortalı olarak bir işte çalışmaya başlayanların yazılı talepte bulunmaları halinde yaşlılık aylıklarının ödenmesine devam olunur. Ancak bunlardan 78 inci maddeye göre tespit edilen prime esas kazançları üzerinden % 30 oranında Sosyal Güvenlik Destek Primi kesilir. Bu primin 1/4'ü sigortalı hissesi ( %7,5) , 3/4'ü işveren hissesidir (22,5).
3. Aylık Prim ve Hizmet Belgesi Şekli: 2005/ Ağustos ve takip eden aylara ait özel ve resmi sektör iş yerlerinde 3 ve üzerinde sigortalı çalıştıran işverenlerin bu aylara ait "Aylık Prim ve Hizmet Belgeleri"ni internet üzerinden e-bildirge uygulaması ile Kurum’a göndermeleri zorunluluğu getirilmiştir. Eğer işveren 1 veya 2 sigortalı çalıştırıyorsa, Aylık Prim ve Hizmet Belgesini en geç ait olduğu ayı izleyen ayın sonuna kadar ilgili üniteye vermekle veya PTT yoluyla göndermekle, sigortalı çalıştırmadığı takdirde ise bu hususu bir ay içinde ilgili üniteye yazılı olarak bildirmekle yükümlüdür.
Belge üç nüsha olarak hazırlanır. Birinci nüshası ilgili üniteye verilir, ikinci nüshası işveren veya aracı ya da sigortalıyı devir alan tarafından saklanır. Ünitece tasdikli üçüncü nüshası ise Kurum’a verilmesi gereken ayın sonundan, müteakip belgenin verilmesi gereken
ayın sonuna kadar iş yerinde sigortalıların görebileceği bir yere asılır.
Aylık Prim ve Hizmet Belgesi, her iş yeri için ve sigortalıların tabi oldukları sigorta kolları ve farklı prim oranları nazara alınarak ayrı ayrı düzenlenir. Belgelerde, sigortalılar, sigorta sicil numaralarına göre küçükten büyüğe doğru sıralanır.
sayfa 2
