5. Gelir Kavramı: Gelir işletmenin mal veya hizmet satışlarından dolayı elde ettiği değerler (hasılat) olarak tanımlanabilir. Defterin gelir kısmında, satılan mallar veya yapılan hizmetler karşılığı sağlanan gelirler ve işletme faaliyetinden sağlanan diğer bütün gelirler olmak üzere iki grup gelir vardır. İşletmenin mal ve hizmet satışları dışında elde ettiği birtakım gelirleri de olabilir. Örneğin faiz gelirleri gibi gelirler de işletme hesabı defteri gelir sayfasına kaydedilir.
6. İşletme Defteri Gelir Sayfası: İşletme defterinin sağ sayfası gelir sayfasını oluşturur. İşletme, gelirlerini bu sayfada gösterir. Gider sayfasında olduğu gibi gelir sayfasında da işlemler, tarih ve işlem sırasına göre kaydedilir. İşletme defterinin gelir sayfasına satılan mallar ve hizmet tutarları, diğer gelirler gibi işlemler kaydedilir. İşletme defterinin gelir sayfası aşağıdaki bilgilerden oluşur.
6.1. İşletme Defteri Gelir Sayfasındaki Bilgiler:
1. Sayfa numarası
2. Bir önceki gelir sayfasının yazıldığı aktarılan toplam satırı
3. Yapılan işlemlerin sıra numarası
4. Satışı yapılan mal veya yapılan iş karşılığında düzenlenen satış belgesinin tarihi
5. Satış belgesinin numarası
6. Mal satışının veya işin kime yapıldığının açıklaması
7. Mal satışı dışında elde edilen gelirlerin tutarının yazıldığı sütun
8. Satışı yapılan malın bedelinin yazıldığı sütun
9. Yapılan iş veya satılan mal bedeli üzerinden hesaplanan KDV sütunu
10. Diğer gelirler veya mal bedeli toplamının yazıldığı toplam sütunu
11. Sayfanın dikey toplamının yazıldığı genel toplam satırı. Bu satıra yazılan tutarlar, bir sonraki sayfanın aktarılan toplam satırına aktarılır.
İşletme defteri gelir sayfası aşağıdaki gibidir:
Sıra No | Kayıt Tarihi |
Verilen Belgenin Tarih ve Numarası | AÇIKLAMA | Alınan Ücret ve Diğer Gelirler | Satılan Mal Bedeli | Hesaplanan KDV | TOPLAM |
TOPLAM |
İşletme defteri gelir sayfası ile ilgili örnekler:
Örnek: Bir işletme 2008 yılının Aralık Ayı işlemleri aşağıdaki gibidir:
- İşletme 05.12.2008 tarihinde 6.000 TL tutarında malı 75 nolu fatura ile satmıştır. KDV oranı %8 hariç
- İşletme 15.12.2008 tarihinde 400 TL tutarındaki bir iş yapmıştır. Karşılğında makbuz kesmiştir. Makbuz numarası: 008. KDV %8 hariç
- İşletme 18.12.2008 tarihinde 240 TL bankadan faiz gelirini 768 nolu makbuz ile çekmiştir.
- İşletme 20.12.2008 tarihinde 2.000 TL tutarında malı 76 nolu fatura ile satmıştır. KDV oranı %8 hariç
- İşletmenin dönem sonu mal mevcudu 3.500 TL dir.
Cevap: İşletmenin işletme defterinin gelir sayfası aşağıdaki gibidoldurulur:
Gelir SayfasıSıra No | Kayıt Tarihi |
Verilen Belgenin Tarih ve Numarası | AÇIKLAMA | Alınan Ücret ve Diğer Giderler | Satılan Mal Bedeli | Hesaplanan KDV | TOPLAM |
1 | 05.12.2008 | 05.12.2008 / 75 | Mal Satımı | - | 6.000 | 480 | 6.480 |
2 | 15.12.2008 | 15.12.2008 / 008 | Hizmet Yapımı | 400 | - | 32 | 432 |
3 | 18.12.2008 | 18.12.2008 / 768 | Faiz Geliri | 240 | - | - | 240 |
4 | 20.12.2008 | 20.12.2008 / 76 | Mal Satımı | - | 2.000 | 160 | 2.160 |
5 | 31.12.2008 | 31.12.2008 | D.S.M.M. | - | 3.500 | - | 3.500 |
TOPLAM | 640 | 11.500 | 672 | 12.812 |
sayfa 2