DÖVİZ İŞLEMLERİNİN MUHASEBESİ

İşletmenin ihraç ettiği mamullerin maliyeti 152. Mamuller Hesabı karşılığında bu hesaba borç kaydedilir. Bu kayıt zamanı, mamul hareketlerinin muhasebeleştirilmesinde izlenen yönteme göre değişir. Devamlı döküm yöntemi uygulandığında bu kayıt her satış işlemi sonunda yapılırken, mamul hareketleri aralıklı envanter yöntemiyle muhasebeleştirildiğinde söz konusu kayıt bilanço gününde yapılır. 620. Satılan Mamul Maliyeti hesabı dönem sonunda 690. Dönem Kârı veya Zararı hesabına aktarılarak kapatılır.

621 Satılan Ticari Mallar Maliyeti Hesabı:

621. SATILAN TİCARİ MALLAR MALİYETİ HESABI (-)
621.01 Yurt İçi Satılan Ticari Mallar Maliyeti
621.02 Yurt Dışı Satılan Ticari Mallar Maliyeti
621.02.01 Yurt Dışına Satılan xxx Ticari Mallar Maliyeti
621.02.02 Yurt Dışına Satılan xyz Ticari Mallar Maliyeti
621.03 Yurt Dışında İade Gelen Satılan xxx Ticari Mallar Maliyeti

Hesap, stoktaki ticari mal türlerine göre alt bölümlere ayrılabilir. İşletmenin ihraç ettiği ticari mallar maliyeti, 153. Ticari Mallar Hesabı karşılığında bu hesaba borç kaydedilir. Bu kayıt zamanı, ticari mal hareketlerinin muhasebeleştirilmesinde izlenen yönteme göre değişir. Devamlı envanter yöntemi uygulandığında bu kayıt her satış işlemi sonunda yapılırken, ticari mal hareketleri aralıklı envanter yöntemi ile muhasebeleştirildiğinde söz konusu kayıt bilanço günü topluca yapılır. 621. Satılan Ticari Mallar Maliyeti hesabı dönem sonunda 690. Dönem Kârı veya Zararı hesabına aktarılarak kapatılır.

646 Kambiyo Karları Hesabı:

646. KAMBİYO KARI HESABI
646.01 Yabancı Para Kasasında Kambiyo Karı
646.01.01 Y.P.K. Dolar Hesapları Kambiyo Kârı
646.02 Döviz Tevdiat Hesaplarından Kambiyo Karı
646.02.01 D.T. Hs. Dolar Hesapları Kambiyo Kârı
646.02.02 D.T. Hs. Euro Hesapları Kambiyo Karı
646.03 Değerlemelerden Doğan Kambiyo Kârı

Yabancı para satışları ile ortaya çıkan olumlu kur farkları bu hesaba alacak kaydedilir. İhracat ile ilgili ihracat bedeli tahsilinde cari dönem içinde oluşan olumlu kur farkları 601. Yurt Dışı Satışlar Hesabına alacak kaydedilir. Cari dönemi aşması hâlinde ve değerlemesi yapılan yurt dışı ihracat bedeli alacaklarının tahsilinde doğan olumlu kur farkları ise, “646. Kambiyo Kârı Hesabı”na alacak kaydedilir. 646. Kambiyo Kârı hesabı dönem sonunda 690. Dönem Kârı veya Zararı hesabına aktarılarak kapatılır.

656 Kambiyo Zararları Hesabı:

656. KAMBİYO ZARARI HESABI (-)
656.01 Yabancı Para Kasasında Kambiyo Zararı
656.01.01 Y.P.K. Dolar Hesapları Kambiyo Zararı
656.02 Döviz Tevdiat Hesaplarından Kambiyo Zararı
656.02.01 D.T. Hs. Dolar Hesapları Kambiyo Zararı
656.02.02 D.T. Hs. Euro Hesapları Kambiyo Zararı
656.03 Değerlemelerden Kambiyo Zararı

Yabancı para satışları ile ortaya çıkan olumsuz kur farkları bu hesaba borç kaydedilir. İhracat ile ilgili ihracat bedeli tahsilinde cari dönem içinde oluşan olumsuz kur farkları 612. Diğer İndirimler Hesabına alacak kaydedilir. Cari dönemi aşması hâlinde ve değerlemesi yapılan yurt dışı ihracat bedeli alacaklarının tahsilinden doğan olumsuz kur farkları ise, 656. Kambiyo Zararı hesabına borç kaydedilir. 656. Kambiyo Zararı hesabı dönem sonunda 690. Dönem Kârı veya Zararı hesabına aktarılarak kapatılır.

760 Pazarlama satış ve Dağıtım Giderleri Hesabı:

760. PAZARLAMA SATIŞ VE DAĞITIM GİDERLERİ HESABI
760.01 Yurt İçi Pazarlama Giderleri
760.02 Yurt Dışı Pazarlama Giderleri
760.02.01 İhracat P.S.D. Giderleri
760.02.01.01 Navlun Giderleri
760.02.01.02 Banka Giderleri
760.02.01.03 Sigorta Giderleri
760.02.01.04 Gümrük Komisyoncusu Ücretleri
760.02.01.05 Vergi-Resim-Harç Giderleri
760.02.02 Fuar ve Sergileri Katılım Giderleri
760.02.03 Yurt Dışı Mağaza Giderleri
760.02.04 Konsinye Satış Giderleri
760.02.05 Reklamasyon Giderleri
760.02.09 Yurt Dışı Memur-Ücret Giderleri

İhracatta mamulün stoklara aktarılmasından ve hizmetin tamamlanmasından sonra, bunların yurt dışı alıcıya ve hatta tüketiciye teslimine kadar yapılan giderler (reklam-tanıtım giderleri) bu hesapta izlenir. Dönem sonunda “760. Pazarlama Satış Dağıtım Giderleri Hesabı”nda biriken ihracat maliyeti, “761. Pazarlama Satış Dağıtım Giderleri Yansıtma Hesabı” aracılığıyla, “631. Pazarlama Satış Dağıtım Giderleri Hesabı”na aktarılır. “631. Pazarlama Satış Dağıtım Giderleri” ise “690. Dönem Kârı veya Zararı Hesabı”na aktarılarak kapatılır.

770 Genel Yönetim Giderleri Hesabı:

770. GENEL YÖNETİM GİDERLERİ HESABI
770.01 Yurt İçi Genel Yönetim Giderleri
770.02 Yurt Dışı Genel Yönetim Giderleri
770.02.01 İhracat G.Y.G. Giderleri
770.02.01.01 Yurt Dışı Personel Ücreti Giderleri
770.02.01.02 Yurt Dışı Diğer Giderleri

İşletmenin ihracat ile ilgili yönetim, organizasyon, kadrolaşma, büro hizmetleri, güvenlik, hukuk işleri ve personel giderlerinin izlendiği hesaptır. Dönem sonunda 770. Genel Yönetim Giderleri Hesabında biriken ihracat genel yönetim giderleri maliyeti, “771. Genel Yönetim Giderleri Yansıtma Hesabı” aracılığıyla, 632. Genel Yönetim Giderleri Hesabına aktarılır. 632. Genel Yönetim Giderleri ise 690. Dönem Kârı veya Zararı Hesabına aktarılarak kapatılır.

780 Finansman Giderleri Hesabı:

780. FİNANSMAN GİDERLERİ HESABI
780.01 Yurt İçi Finansman Giderleri
780.02 Yurt Dışı Finansman Giderleri
780.02.01 Kısa Vadeli Yurt Dışı Finansman Giderleri
780.02.01.01 K.V.Y.D.F.G. Banka Kredisi Faizleri
780.02.01.02 K.V.Y.D.F.G. Banka Kredisi Faizleri
780.02.01.03 K.V.Y.D.F.G. İhracat Dövizli Kredi Faizleri
780.02.01.04 K.V.Y.D.F.G. Exim Bank Kredisi Faizleri
780.02.02 K.V.Y.D.F.G. Yurt Dışı Bank Kredisi Faizleri
780.02.03 Uzun Vadeli Yurt Dışı Finansman Giderleri
780.02.03.01 İhracat Banka Masrafları
780.02.03.02 D.A.B. Belgesi Masrafları
780.02.03.03 Banka Havale Masrafları
780.02.04 Akreditif Masrafları

İhracatçı ve ithalatçı işletmeler ihracat ve ithalatın finansmanında çeşitli krediler kullanır. Bu krediler yurt içi finans kurumlarından tedarik edebileceği gibi yurt dışı finans kurumlarından tedarik edebilir. Gerek yurt içinden gerekse yurt dışından tedarik edilen ihracat kredilerinin vade sonunda oluşan faiz giderleri bu hesapta izlenir. İhracat ile ilgili banka masrafları, DAB belgesi masrafları, ihracat bedeli havale giderleri, akreditif masrafları bu hesaba borç kaydedilir. Dönem sonunda 780. Finansman Giderleri hesabında biriken ihracat finansman giderleri, 781. Finansman Giderleri Yansıtma Hesabı aracılığıyla, 660. Kısa Vadeli Borçlanma Giderleri veya uzun vadeli ise 661. Uzun vadeli borçlanma giderleri hesabına aktarılır. 660/661. Kısa/Uzun Vadeli Borçlanma Giderleri ise 690. Dönem Kârı veya Zararı hesabına aktarılarak kapatılır.

sayfa 7

<<<<< önceki sayfa

Dış ticaret muhasebesi