Yüzde ve Binde Kavramı: Muhasebe derslerinde bu hesaplamalar çok sık kullanılmaktadır. Yüzde ve binde kavramları iş ve ticaret hayatında bazı sayısal değerlerin karşılaştırılmasında kullanılır. Bu değerler karşılaştırılırken yüz sayısı ya da bin sayısı temel olarak alınır ve gerekli işlemler yapılır. Yüzde % şeklinde, binde ise %0 şeklinde gösterilir.
Yüzde: Bir bütünü yüz eşit parçaya ayırıp o eşit parçaların kaçını aldığımızı ifade eden kavramdır. Sayısal olarak, bir sayının yüze bölünerek, çıkan tutarın yüzde oranı ile çarpılması sonucu bulunan tutar o sayının yüzdesidir.
Yüzde (%) Tutarının Hesaplanması: Yüz sayısı esas alınarak belirlenen tutarın hesaplanmasıdır.
Yüzde Hesaplama Formülü : A Saysının % B'si = A x B / 100
Kısayol hesaplamadaki mantık şöyledir: bir sayının ilk önce % 10'u veya % 1'i bulunur. Bu sayıları bulmak çok kolaydır.
%10'nu bulmak için sayıdan bir sıfır veya sıfır yoksa bir virgül atmak gerekir.
%1'ini bulmak için sayıdan iki sıfır veya sıfır yoksa iki virgül atmak gerekir.
Daha sonra istenen yüzdelik dilime ulaşılabilir. Mesela %20'si istenirse, %10'un iki katıdır, %40'ı istenirse %10'un 4 katıdır vb.
Örnek: 800 sayısının %10'u = 80 dir. %1'i ise = 8 dir.
%20'si = 80 x 2 = 160 olur.
%40'ı = 80 x 4 = 320 olur.
%5'i = 80 sayısının yarısıdır = 80/2 = 40 olur.
%3'ü = 8 x 3 = 24 olur.
%15'i = 80 + 40 = 120 olur.
ve bunun gibi örnekleri çoğaltabiliriz.
Örnek: Tanesini 200 TL ye sattığı mallara % 10 zam yaptığına göre yaptığı zam tutarı ne kadar olur?
Normal Hesaplama Kısayol Hesaplama 200 x % 10 =
200 x 10 =
100200 x 10 =
1002000 =
10020 TL zam
200 sayısının %100 ü sayının kendisidir = 200
%100 ile %10 arasında bir sıfır eksilme var ise
200 sayısının %10 u sayının bir sıfır eksilmesidir =
buna göre = 200 den bir sıfır eksildiğinde 20 TL zam
KDV Dahil Fiyat: Mal ve Hizmet Bedeline KDV tutarının eklenmiş halidir.
KDV Hariç Fiyat: Mal ve Hizmet Bedeline KDV tutarının eklenmemiş halidir.
KDV Dahil Fiyat: Mal ve Hizmet Bedeli x (1+KDV Oranı)
KDV Dahil fiyattan KDV hariç fiyatın bulunması: KDV Dahil Fiyat/(1+KDV Oranı )