Denetçinin ulaşmış olduğu sonuçları ve yargısını belirttiği denetim sürecinin son evresidir.
Denetim raporları Kısa şekilli ve uzun şekilli denetim raporu olmak üzere iki türdedir. Kısa şekilli denetim raporuna özet rapor veya denetçinin standart raporu da denir. Denetim raporları yazılı metin açısından tekdüzendir ancak değişik koşullarda farklı denetim raporları da hazırlanabilir.
- Denetim raporunun verileceği adres: Denetim raporu genel olarak müşteri işletmeye, ortaklarına veya yönetim kuruluna hitaben hazırlanır.
- Kapsam bölümü: İncelenen finansal tablolar tek tek belirtilerek birinci cümlede “ ......tarihli bilanço ve bu tarihlerde sona eren yıllara ait ........... incelemiş bulunuyoruz.” İbaresi yer almaktadır. Kapsam bölümünün ikinci cümlesi “.....muhasebe kayıtları ile ilgili olarak örnekleme yöntemleri ve koşullara göre gerekli gördüğümüz diğer denetim işlemleri uygulanmıştır.” Olarak tamamlanmaktadır. Kapsam bölümünde ayrıntılı açıklamalar yerine çok genel nitelikte açıklamalar bulunmaktadır.
- Denetçi görüşü bölümü: Denetçi incelediği finansal tablolarla ilgili yargısını bu bölümde bildirir. Görüş bölümü tek bir cümleden oluşmaktadır. Bu cümle “görüşümüze göre, yukarıda belirtilen finansal tablolar..........” şeklinde başlamaktadır.
- Denetim raporunun tarihi: Denetim çalışmalarının tamamlandığı günün tarihi denetim raporu tarihi olarak denetçi tarafından belirlenir.
- Denetçinin imzası: Denetim raporunu denetim firmasının sorumlu yöneticisi veya sahibi imzalar.
1- Ara mali tablolar üzerinde etkisi olan veya olması olası her türlü mevzuat aykırılıklarını ve genel kabul görmüş muhasebe ilkelerine aykırılıkları belirtmelidir, denetim sonucunda ilkelerden sapmalar belirlenirse bu sapmaların ara mali tablolar üzerindeki etkisi belirtilmelidir.
2- Muhasebe politikalarının bir önceki yılın aynı ara dönemiyle tutarlı olarak uygulanıp uygulanmadığını değişiklikler varsa bu değişikliklerin neler olduğunu açıklamalıdır.
3- Ara mali tabloların tam açıklama kavramına aykırı bulunması halinde bu husus gerekçeleriyle birlikte raporda belirtilmelidir.
4- Sınırlı denetleme raporunda denetçi yönetimin sağladığı bilgilerin test edilmesine dayanarak ara mali tablolar hakkında ulaştığı sonuçlara yer vermelidir.
1- Olumlu Görüş Bildirme: Müşterinin mali durum ve faaliyet sonuçlarının gerçeği yansıttığı anlamındadır. Standart denetim raporu kullanılır.
2- Olumsuz görüş bildirme: müşterinin finansal tablolarının gerçeği yansıtmadığını ifade eder. Genel kabul görmüş muhasebe ilkelerinden sapmalar, denetim kapsamındaki sınırlamalar ve gelecekle ilgili belirsizlikler gibi aksaklıklar olduğunda denetçi bu sapmalar ve aksaklıkların önemli olması ve mali tablolar bir bütün olarak güvenilirliğinin ortadan kalkması halinde olumsuz görüş bildirir.
3- Şartlı görüş bildirme: Bir bütün halinde mali tabloların güvenilirliğini bozmayacak aykırılıkların bulunması durumunda şartlı rapor düzenlenir. Bazı istisnaların saklı tutulması şartıyla bir bütün olarak mali tabloların doğruluğu hakkında olumlu görüş bildirmesine engel olacak kadar önemliyse denetçi görüş bildirmekten kaçınır veya olumsuz görüş bildirir.
4- Görüş Bildirmekten Kaçınma: Denetçinin ve müşterisinin iradesi dışında oluşan , çalışma alanını sınırlayan önemli bir hususun var olması yeterli kanıt elde edememesi veya finansal tabloların doğruluğu hakkında bir görüş bildirmeye sahip olmaması halinde görüş bildirmekten kaçınma şeklinde rapor verir.
