KDV Kanununun 11. ve 12. maddelerinde ihracat istisnasına ilişkin hükümler düzenlenmiştir:
KDV Kanunun 11/1-a maddesiyle ihracat teslimlerinin KDV’den istisna olacağı belirtilmiş, 12. madde de bir teslimin ihracat teslimi sayılabilmesi için;
- Teslimin yurt dışındaki bir müşteriye yapılması,
- Teslim konusu malın T.C. gümrük bölgesinden çıkarak bir dış ülkeye vasıl olması, gerektiği açıklanmıştır.
Ancak bir dış ülkeye vasıl olma deyimi, malın gümrük hattından geçmesi şeklinde uygulanmaktadır. Buna göre T.C. gümrük hattını geçen bir mal, dış ülkeye ulaşmış sayılarak ihracat istisnasından yararlanacaktır. Malın gümrük hattından geçtiğinin “Gümrük Beyannamesi” ile tevsik edilmesi (kanıtlanması) gerekir.
Öte yandan Kanunun 12/2. maddesinde yurt dışındaki müşteri tabiri, ikametgâhı, işyeri, kanuni merkezi ve iş merkezi yurt dışında olan alıcılar ile yurt içinde bulunan bir firmanın yurt dışında kendi adına müstakilen faaliyet gösteren şubeleri şeklinde tanımlanmıştır. Buna göre Türkiye’de faaliyet gösteren firmaların yurt dışındaki şubelerine mal göndermesi işlemi de ihracat sayılacaktır.
Malların ihraç edilmeden önce yurt dışındaki alıcıya veya alıcı adına hareket edenlere Türkiye’de teslim edilmesi istisna kapsamına girmemekte ve vergilendirilmektedir. KDV Kanununda bunlardan başka ihracatla ilgili özel tanımlar getirilmemiştir. Bu nedenle, dış ticaret rejimine ilişkin esaslara göre ihracat için belirlenen kurallar, genel olarak KDV uygulamasında da geçerli olacaktır.
Mal İhracında İhracat İstisnasının Beyanı: KDV uygulamasında ihracat istisnası, malların T.C. gümrük hattından geçtiği döneme ait KDV beyannamesinde beyan edilecektir. Dış ticaret rejimine göre iç gümrüklerden yapılan ihracatta, malların muayenesinin yapılıp taşıta yüklenmesi, yüklemenin tamamlanması veya diğer şekillerde henüz mallar yurt dışına çıkmış olmasa da ihraç edilmiş sayılsa dahi, KDV uygulamasında ihracat istisnası, malların yurt dışına çıktığı tarihteki KDV beyannamesinde gösterilecektir.
Bu olayın, gümrük beyannamesindeki yurt dışına çıkışı gösteren kaşedeki tarihle tevsik edilmesi (belirlenmesi) gerekir. İç gümrüklerden yapılan ihracatta istisnanın beyanı açısından, gümrük beyannamesinin işlem gördüğünü belirten “intaç tarihi” değil, malların yurt dışına çıktığını belirten kaşedeki tarih esas alınacaktır. Bu nedenle, iç gümrüklerden yapılan ihracatlarda mallar yurt dışına çıkmadan önce, gümrük beyannamesine malların yurt dışı edilmiş olduğuna dair şerh konulmuş olsa dahi, bu şerhe itibar edilmeyecek, beyannamedeki fiili ihracatın yapıldığına dair tarih esas alınacaktır. Her iki tarihin aynı olması halinde problem yoktur.