Yürütme Organı ve İşlevi: Yürütme organı Cumhurbaşkanı ve Bakanlar Kurulu'ndan oluşur.
Nitelikleri ve tarafsızlığı: Cumhurbaşkanı; TBMM tarafından kırk yaşını doldurmuş ve yüksek öğrenim yapmış kendi üyeleri veya bu niteliklere ve milletvekili seçilme yeterliliğine sahip Türk vatandaşları arasından beş yıllık bir süre için ve en fazla iki defa ve halkoyuyla seçilir. Cumhurbaşkanlığına TBMM üyeleri dışından aday gösterilebilmesi, Meclis üye tam sayısının en az beşte birinin yazılı önerisiyle mümkündür. Cumhurbaşkanı seçilenin, varsa partisi ile ilişiği kesilir ve Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeliği sonra erer (Anayasanın 101. maddesi)
Seçimi: Cumhurbaşkanı seçimi, cumhurbaşkanının görev süresinin dolmasından önceki altmış gün içinde; makamın herhangi bir sebeple boşalması halinde ise boşalmayı takip eden altmış gün içinde tamamlanır. Anayasanın 101. Maddesi’ne (Değişik: 31.5.2007–5678/4 madde) göre; Cumhurbaşkanı, kırk yaşını doldurmuş ve yüksek öğrenim yapmış Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri veya bu niteliklere ve milletvekili seçilme yeterliğine sahip Türk vatandaşları arasından, halk tarafından seçilir.
Cumhurbaşkanlığı’na Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri içinden veya Meclis dışından aday gösterilebilmesi yirmi milletvekilinin yazılı teklifi ile mümkündür. Ayrıca, 22 Temmuz 2007’de yapılan milletvekili genel seçimlerinde geçerli oylar toplamı birlikte hesaplandığında yüzde onu geçen siyasi partiler ortak aday gösterebilir. Cumhurbaşkanı göreve başlayıncaya kadar görev süresi dolan Cumhurbaşkanı göreve devam eder (Anayasanın 102. maddesi)
And içme: Cumhurbaşkanı, göreve başlarken Türkiye Büyük Millet Meclisi önünde aşağıdaki gibi and içer (Anayasa 103 maddesi): “Cumhurbaşkanı sıfatıyla, Devletin varlığı ve bağımsızlığını, vatanın ve milletin bölünmez bütünlüğünü, milletin kayıtsız ve şartsız egemenliğini koruyacağıma, Anayasaya, hukukun üstünlüğüne, demokrasiye, Atatürk ilke ve inkılâplarına ve laik Cumhuriyet ilkesine bağlı kalacağıma, milletin huzur ve refahı, milli dayanışma ve adalet anlayışı içinde herkesin insan haklarından ve temel hürriyetlerinden yararlanması ülküsünden ayrılmayacağıma, Türkiye Cumhuriyetinin şan ve şerefini korumak, yüceltmek ve üzerime aldığım görevi tarafsızlıkla yerine yetirmek için bütün gücümle çalışacağıma Büyük Türk Milleti ve tarih huzurunda, namusum ve şerefim üzerine and içerim.”
Görev ve yetkileri: Cumhurbaşkanı Devletin başıdır. Bu sıfatla Türkiye Cumhuriyetini ve Türk Milletinin birliğini temsil eder; Anayasa’nın uygulanmasını, Devletin organlarının düzenli ve uyum içerisinde çalışmasını gözetir. Bu doğrultuda Anayasa’nın ilgili maddelerinde gösterilen şartlara uyarak yapacağı görev ve kullanacağı yetkiler aşağıdaki gibidir (Anayasanın 104. maddesi).
Bakanlar Kurulu:
Kuruluşu: Bakanlar Kurulu, Başbakan ve bakanlardan oluşur. Başbakan, Cumhurbaşkanınca, Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri arasından atanır. Bakanlar Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri veya milletvekili seçilme yeterliliğine sahip olalar arasından Başbakanca seçilir ve Cumhurbaşkanınca atanır. Gerektiğinde Başbakanın önerisi üzerine Cumhurbaşkanınca görevlerine son verilir (Anayasa madde 109). Parlamento dışından bakan atananlar, Millet Meclisi önünde ant içerek göreve başlarlar ve bakan sıfatını taşıdıkları sürece milletvekillerinin tabi oldukları kayıt ve şartlara uyarlar ve yasama dokunulmazlığına sahip olurlar.
Göreve Başlama ve Güvenoyu: Bakanlar Kurulunun kuruluşu ile birlikte, Bakanlar Kurulunun tam listesi Türkiye Büyük Millet Meclisine sunulur. Meclis tatilde ise toplantıya çağrılır. Bakanlar Kurulunun programı, kuruluşundan en geç bir hafta içinde Başbakan veya bir bakan tarafından Türkiye Büyük Millet Meclisinde okunur ve güvenoyuna başvurulur. Güvenoyu görüşmeleri, programın okunmasından iki tam gün geçtikten sonra başlar ve görüşmelerin bitiminden bir tam gün geçtikten sonra oylama yapılır (Anayasa madde 110). Bakanlar Kurulunun güvenoyu almış sayılması için Anayasa’nın 96. maddesindeki toplantı ve karar yeter sayısı, yani toplantıya katılanların salt çoğunluğu aranır.
Bakanlar Kurulunun Görev ve Yetkileri: Yukarıda Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin ve Cumhurbaşkanının görev ve yetkilerini tek tek saydık. Ancak Bakanlar Kurulunun görev ve yetkilerini tek tek saymak mümkün değildir. Çünkü böyle bir sayma Anayasa’da ve kanunlarda yapılmamıştır. Bakanlar Kurulu, merkezi idare teşkilatı ve yürütmenin en yüksek karar organıdır. Anayasa ve kanunların kendisine verdiği görevleri yerine getirdiği gibi, kanunların uygulanmasıyla ilgili bütün görevleri yerine getirir. Bakanlar Kurulu, yasama ve yargı alanına giren işlemler yapmamak şartıyla yürütme alanında istediği her işlemi yapabilir. Ancak yürütme alanına giren bu işlemlerde Bakanlar Kurulu bir kanuna dayanmak ve Anayasa ve kanunlara aykırı olmamak zorundadır. Bakanlar Kurulunun görev ve yetkileri konu itibariyle sınırlandırılmamıştır. Yukarıdaki iki şarta uyarak Bakanlar Kurulu, yürütme alanına giren her konuda işlem yapabilir.
Bakanlar Kurulunun Ana Görevi: “Genel Siyaseti” yürütmektir. (Anayasa 112/1 maddesi) Genel siyaset kavramından memleketin iç ve dış siyaseti anlaşılır; bu ise “hükümet etmek” demektir. Yani ülkeyi kim yönetecek sorusuna Anayasamızın verdiği cevap “Bakanlar Kurulu”dur.
Bakanlar Kurulunun diğer görevleri: Bakanlar Kurulunun ana görevi dışında, Anayasa’da geçen diğer görev ve yetkileri aşağıdaki gibidir.
-Kanun hükmünde kararname çıkarmak (Anayasa 91. 121. madde)
-Tüzük çıkarmak (115. madde)
-Kanun tasarısı hazırlamak (88. madde)
-Bütçe ve kesin hesap kanunu tasarılarını hazırlamak (162. 164. madde)
-Olağanüstü hal ve sıkıyönetim ilan etmek (119. 120. 122. madde)
-Milli güvenliği sağlamak (117. madde)
-Silahlı Kuvvetleri yurt savunmasına hazırlamak (117. madde)
-Genel Kurmay Başkanını seçmek (117. madde)
