245 Bağlı Ortaklıklar Hesabı: İşletmenin doğrudan veya dolaylı olarak % 50 oranından fazla sermaye ya da oy hakkına veya en az bu oranda yönetim çoğunluğunu seçme hakkına sahip olduğu iştiraklerin sermaye paylarının izlendiği hesaptır. Bağlı ortaklığın sahipliğinin belirlenmesinde yukarıdaki kıstaslardan, yönetim çoğunluğunu seçme hakkı, esas alınır.
245 Bağlı Ortaklıklar Hesabının İşleyişi: Bağlı ortaklık için sermaye taahhüdünde bulunulduğunda veya hisse senedi alındığında hesaba borç, ortaklık paylarının elden çıkarılmasıyla alacak olarak kaydedilir.
Not: Geçici yatırım amaçlı alınan menkul kıymetler:
110 Hisse Senetleri Hesabı
111 Özel Kesim Tahvil Senet ve Bonoları Hesabı
112 Kamu Kesimi Tahvil Senet ve Bonoları Hesaplarında izlenir.
Eğer Menkul kıymetler, yatırım ve iştirak amaçlı yani diğer şirketlerin yönetimine katılmak, iş ilişkileri kurmak veya devamlı gelir elde etmek için satın alınıyorsa:
240 Bağlı Menkul Kıymetler Hesabı
242 İştrakler Hesabı
245 Bağlı Ortaklıklar Hesabında izlenir.
Alınan hisseler o işletmenin sermayesinin,
%0 - %10 arasında ise kendi kayıtlarında 240 Bağlı Menkul Kıymetler Hesabının borcuna,
%10 - %50 arasında ise 242 İştirakler Hesabının borcuna,
%50 den fazla ise 245 Bağlı Ortaklıklar Hesabının borcuna kaydedilecektir.
| BORÇ | 245 BAĞLI ORTAKLIKLAR HESABI | ALACAK | |
ARTIŞLAR |
AZALIŞLAR |
||
Örnek 1: HG işletmesi başka bir şirketin çıkardığı ve % 55 lik sermaye payı ile yönetimin çoğunluğunu seçme hakkını temsil eden 80.000 TL tutarındaki hisse senedini alıyor.
| Mad. No | AÇIKLAMA | BORÇ | ALACAK |
| 1 | Tarih 245 Bağlı Ortaklıklar Hesabı 102 Bankalar Hesabı Hisse senedi satın alınması |
80.000 |
80.000 |
İşletme aldığı hisse senetlerinin payı %50 den fazla olduğundan 245 Bağlı OrraklıklarHesabına kaydedilir.
| BORÇ | 245 BAĞLI ORTAKLIKLAR HESABI | ALACAK | |
| 80.000 | |||
Örnek 2: HG işletmesi başka bir işletmenin yönetimine katılma hakkını elde etmek için, o şirketin çıkardığı ve % 30 luk sermaye payı ile oy hakkını temsil eden 40.000 TL tutarındaki hisse senedini peşin olarak alıyor.
| Mad. No | AÇIKLAMA | BORÇ | ALACAK |
| 1 | Tarih 242 İştirakler Hesabı 100 Kasa Hesabı Hisse senedi satın alınması |
40.000 |
40.000 |
İşletme aldığı hisse senetlerini uzun vadeli bir yatırım amacıyla aldığından ve oy hakkının %10 ie %50 arasında olduğundan 242 İştirakler Hesabına kaydedilir.
Örneğin devamı: HG işletmesi daha önceden aldığı işletmeden tekrar 50.000 TL tutarında hisse senedi alarak sermaye payı ile oy hakkını % 70'a çıkarmıştır.
| Mad. No | AÇIKLAMA | BORÇ | ALACAK |
| 1 | Tarih 245 Bağlı Ortaklıklar Hesabı 242 İştirakler Hesabı Hisse senedi satın alınması |
90.000 |
40.000 |
İşletme aldığı hisse senetleri oy hakkının % 50 den fazla olduğundan 245 Bağlı Ortaklıklar Hesabına kaydedilir, 242 İştirakler Hesabıda 245 Bağlı Ortaklıklar Hesabına devredilir.
| BORÇ | 242 İŞTİRAKLER HESABI | ALACAK | |
| 40.000 | 40.000 | ||
| BORÇ | 245 BAĞLI ORTAKLIKLAR HESABI | ALACAK | |
| 90.000 | |||
<<<<< 244 İştirakler Sermaye Payları Değer Düşüklüğü Karşılığı Hesabı(-) - 246 Bağlı Ortaklıklara Sermaye Taahhütleri(-) >>>>>
