4. Bilançonun Düzenlenmesi: Muhasebe sisteminde olduğu gibi bilançonun düzenlenmesinde de belirli bir sistem ve mantık vardır. Bilanço düzenlenirken önemli olan 5 tane ana hesap grubunu bilmektir. Bilançodaki hesap gruplarının numarası ve sırası bilançoyu düzenlerken önemlidir. Tek düzen hesap planındaki hesapların hepsi bilançoya yazılmaz. Bilançoya yazılacak hesaplar 1, 2, 3, 4 ve 5 ile başlayan hesaplardan oluşmaktadır.
Hesap planında, 1 ile başlayan hesaplar 1.Dönen Varlıklar grubuna yazılır.
Hesap planında, 2 ile başlayan hesaplar 2.Duran Varlıklar grubuna yazılır.
Hesap planında, 3 ile başlayan hesaplar 3.Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar grubuna yazılır.
Hesap planında, 4 ile başlayan hesaplar 4.Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar grubuna yazılır.
Hesap planında, 5 ile başlayan hesaplar 5.Öz Kaynaklar grubuna yazılır.
Yukarıda yazdığımız gibi temel mantık, bir hesabın kodu hangi rakamla başlıyorsa aynı rakamdaki hesap grubuna yazılarak kayıt edilir. Örneğin:
AKTİF | ... İŞLETMESİ ... TARİHLİ BİLANÇOSU | PASİF | |
II. DURAN VARLIKLAR
|
IV. UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR V. ÖZ KAYNAKLAR |
||
AKTİF TOPLAM | PASİF TOPLAM |
Örnek: HG işletmesinin 01.01.2009 tarihinde aşağıdaki hesaplarını bilançoya yerleştirelim ve sermayeyi bulalım:
100 Kasa Hesabı ... 2.000 TL
102 Bankalar Hesabı ... 5.000 TL
153 Ticari Mallar Hesabı ...1.000 TL
255 Demirbaşlar Hesabı ... 6.000 TL
321 Borç Senetleri Hesabı ... 4.000 TL
400 Banka Kredileri Hesabı ... 3.000 TL
421 Borç Senetleri Hesabı ... 5.000 TL
İşletmenin sermayesini bularak hesapları bilançoda gösterelim:
AKTİF | HG İŞLETMESİ 01.01.2009 TARİHLİ BİLANÇOSU | PASİF | |
II. DURAN VARLIKLAR ... 6.000
|
IV. UZUN VADELİ YABANCI KAYNAK ... 8.000 V. ÖZ KAYNAKLAR ... 2.000 |
||
AKTİF TOPLAM | 14.000 | PASİF TOPLAM | 14.000 |
Örneğin Devamı: HG işletmesi 05.01.2009 tarihinde 13.000 TL tutarındaki bir taşıtı kısa vadeli banka kredisi ile alıyor. Buna göre yeni bilanço aşağıdaki gibi düzenlenir:
Yeni bilanço:AKTİF | HG İŞLETMESİ 05.01.2009 TARİHLİ BİLANÇOSU | PASİF | |
II. DURAN VARLIKLAR ... 19.000
|
IV. UZUN VADELİ YABANCI KAYNAK ... 8.000 V. ÖZ KAYNAKLAR ... 2.000 |
||
AKTİF TOPLAM | 27.000 | PASİF TOPLAM | 27.000 |
Görüldüğü gibi işletme yeni bir taşıt aldığından taşıtlar hesabı duran varlıklara eklendi. Taşıt için kullandığı kaynak ta kısa vadeli banka kredisi olduğundan, banka kredileri hesabı kısa vadeli yabnacı kaynaklara eklendi. Böylece bilançonun temel eşitliği bozulmamıştır.
4.1. Açılış Bilançosu Düzenlenmesi: İşletme kurulduğu zaman sahip olduğu varlıkları ve bunların sağlandığı kaynakları ve işletme sermayesini gösteren bilançoya açılış bilançosu denir. İşletmenin açılışında kullanılan hesaplar bilançoya yerleştirilerek açılış bilançosu düzenlenir.
Örnek: HG işletmesi 01.01.2009 tarihinde aşağıdaki varlık ve kaynak hesapları ile kuruluyor. İşletmenin açılış bilançosunu düzenleyerek sermayeyi bulunuz.
100 Kasa Hesabı ... 4.000 TL
102 Bankalar Hesabı ... 7.000 TL
121 Alacak Senetleri ... 6.000 TL
153 Ticari Mallar Hesabı ... 8.000 TL
255 Demirbaşlar Hesabı ... 5.000 TL
321 Borç Senetleri Hesabı ... 9.000 TL
400 Banka Kredileri Hesabı ... 13.000 TL
421 Borç Senetleri Hesabı ... 5.000 TL
Cevap: İşletmenin açılış bilançosunu düzenleyerek sermayeyi bulalım
AKTİF | HG İŞLETMESİ 01.01.2009 TARİHLİ AÇILIŞ BİLANÇOSU | PASİF | |
II. DURAN VARLIKLAR ... 5.000
|
IV. UZUN VADELİ YABANCI KAYNAK ...18.000 V. ÖZ KAYNAKLAR ... 3.000 |
||
AKTİF TOPLAM | 30.000 | PASİF TOPLAM | 30.000 |
sayfa 3