Geçici Vergi:
Gerçek usulde gelir vergisine tabi ticari kazanç sahipleri ile serbest meslek erbabı cari vergilendirme döneminin gelir vergisine mahsup edilmek üzere, üçer aylık dönemler halinde tespit edilecek kazançları üzerinden % 15 oranında geçici vergi öderler.
Geçici Vergi Mükellefleri:
– Ticari Kazanç Sahipleri,
– Serbest Meslek Kazanç Sahipleri,
– Kurumlar Vergisi Mükellefleri.
Geçici Vergi Kapsamına Girmeyen Kazançlar ve Mükellefler:
– Basit Usulde tespit edilen ticari kazançlar,
– Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım İşlerinden Elde Edilen Kazançlar, (Gelir Vergisi Kanunu 42 nci madde)
– Noterlik görevini ifa ile mükellef olanlar.
Geçici Vergi Dönemleri:
– Hesap Dönemi Takvim Yılı Olanlar İçin
DÖNEMLER BEYAN ZAMANI ÖDEME ZAMANI
Ocak-Şubat-Mart 14 Mayıs 17 Mayıs
Nisan-Mayıs-Haziran 14 Ağustos 17 Ağustos
Temmuz-Ağustos-Eylül 14 Kasım 17 Kasım
Ekim-Kasım-Aralık 14 Şubat 17 Şubat
– Özel Hesap Dönemi Tayin Edilenler İçin
Özel hesap döneminin başlangıç tarihinden itibaren üçer aylık dönemler olarak hesaplanır. Üçer aylık dönemi izleyen ikinci ayın 14’ü beyan zamanı ve aynı ayın 17’si ödeme zamanı olacaktır.
Geçici Vergiye Esas Kazancın Tespiti:
– Ticari kazanç ve serbest meslek kazancının tespitine ilişkin hükümler geçerlidir.
– Dönemsellik esasına uyulması gerekir. Örneğin; geçici vergi matrahının belirlenmesinde peşin tahsil edilen bir yıllık abonelik bedelinin sadece beyan edilen geçici vergi dönemine isabet eden kısmı dikkate alınacaktır.
– Vergi Usul Kanununun değerlemeye ilişkin hükümleri geçici vergi döneminin kapandığı tarih itibarıyla uygulanır.
– Yabancı paralar ve yabancı para cinsinden olan borç ve alacaklar Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankasınca geçici vergi döneminin kapandığı tarih itibarıyla ilan edilen döviz alış kurları ile değerlenir.
– Vadesi gelmemiş senede bağlı alacak ve borçlar, değerleme günü kıymetine göre değerlenebilir.
– Bir dönem reeskont yapılması ikinci dönem de reeskont yapılmasını gerektirmez. Ayrıca, aynı dönem içinde alacak senetleri reeskonta tabi tutulmuşsa borç senetlerinin de reeskonta tabi tutulması zorunludur.
– Yıllık olarak seçilen maliyet tespit yönteminin geçici vergi uygulamasında da aynı olması gerekir.
– Yıllık olarak hesaplanan amortisman tutarının ilgili döneme isabet eden kısmı dikkate alınır. Yıllık olarak seçilen usul geçici vergi döneminde de geçerlidir.
– İndirim, istisna ve zararlar dikkate alınacaktır. Örneğin; Bağ-Kur primleri ilgili dönemlere ilişkin olup, ödenmiş olması şartıyla geçici vergiye ilişkin matrahın tespitinde indirim konusu yapılabilecektir.
Geçici Vergi Beyannamesine Eklenecek Belgeler:
– Bilanço esasında defter tutan mükellefler gelir tablosunu,
– İşletme esasına göre defter tutan mükellefler işletme hesabı özetini,
– Serbest meslek kazanç defteri tutan mükellefler serbest meslek kazanç bildirimini geçici vergi beyannamelerine ekleyeceklerdir.